परिचय

Pocra yojana 2.0 Nanaji Deshmukh Krishi Sanjivani Project 2025- नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प (पोकरा योजना) ही महाराष्ट्र सरकारने शेतकऱ्यांना हवामान बदलांशी जुळवून घेण्यास आणि शेती व्यवसाय किफायतशीर करण्यासाठी सुरू केलेली एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. पोकरा योजना 2.0 हा या प्रकल्पाचा दुसरा टप्पा असून, यामध्ये शेती उत्पादकता वाढवणे, पाण्याचा कार्यक्षम वापर, आणि कार्बन उत्सर्जन कमी करणे यासारखे उद्दिष्ट्ये समाविष्ट आहेत. ही योजना जागतिक बँकेच्या अर्थसहाय्याने राबविली जाते आणि महाराष्ट्रातील निवडक जिल्ह्यांमध्ये लागू आहे.

Pocra yojana 2.0 समाविष्ट जिल्हे

पोकरा योजना 2.0 अंतर्गत महाराष्ट्रातील एकूण 21 जिल्ह्यांचा समावेश करण्यात आला आहे. यामध्ये मराठवाडा, विदर्भ आणि खानदेशातील खालील जिल्ह्यांचा समावेश आहे:

पोकरा योजना 2.0: समाविष्ट जिल्ह्यांची यादी

मराठवाडा

• छत्रपती संभाजीनगर
• बीड
• जालना
• परभणी
• धाराशिव
• लातूर
• नांदेड
• हिंगोली

विदर्भ

• अमरावती
• अकोला
• वाशिम
• यवतमाळ
• बुलढाणा
• वर्धा
• नागपूर
• भंडारा
• गोंदिया
• चंद्रपूर
• गडचिरोली

खानदेश

• जळगाव
• नाशिक

या योजनेत 6,959 गावांचा समावेश आहे, ज्यांची यादी निवड प्रक्रियेनंतर मंत्रिमंडळाने मंजूर केली आहे. गावांची यादी पाहण्यासाठी शेतकरी https://dbt.mahapocra.gov.in या संकेतस्थळावर भेट देऊ शकतात.

👉अर्ज करण्यासाठी येथे क्लिक करा👈

योजनेचे उद्दिष्ट्ये

• शेती उत्पादकता वाढवणे: आधुनिक तंत्रज्ञान आणि यंत्रांचा वापर करून शेती उत्पादन वाढवणे.
• पाण्याचा कार्यक्षम वापर: ठिबक आणि तुषार सिंचन यासारख्या पद्धतींना प्रोत्साहन.
• हवामान बदलाशी जुळवून घेणे: कार्बन उत्सर्जन कमी करणे आणि कार्बन क्रेडिट सुविधा उपलब्ध करणे.
• शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे: शेतमाल प्रक्रिया आणि साठवणुकीसाठी यंत्रणा उभारणे.
• छोट्या यंत्रांचा वापर: विद्यापीठांनी विकसित केलेल्या छोट्या यंत्रांचा वापर वाढवणे.

पोकरा योजना 2.0 अंतर्गत शेतकऱ्यांना कोणत्या घटकांसाठी अनुदान दिले जाते हे पाहण्यासाठी खालील लिंक ला क्लिक करा 👇👇

👉👉योजनेअंतर्गत समाविष्ट घटक पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा👈 👈

अर्ज प्रक्रिया

पोकरा योजना 2.0 अंतर्गत अर्ज करण्यासाठी खालील पायऱ्या अनुसराव्या:

1. ऑनलाइन नोंदणी:
   • शेतकऱ्यांनी https://dbt.mahapocra.gov.in या अधिकृत संकेतस्थळावर भेट द्यावी.
   • “नोंदणी” पर्याय निवडून आधार कार्ड आणि मोबाइल क्रमांकाद्वारे नोंदणी करावी.
2. योजनेचा अर्ज:
   • नोंदणीनंतर, शेतकऱ्यांनी त्यांना हव्या असलेल्या योजनेचा (उदा., शेततळे, विहीर, फळबाग) पर्याय निवडून स्वतंत्र अर्ज भरावा.
   • अर्जामध्ये जमिनीची माहिती (7/12 आणि 8-अ उतारा) आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावी.
3. कागदपत्रे अपलोड:
   • अर्ज सादर करताना सर्व कागदपत्रे डिजिटल स्वरूपात अपलोड करावी.
4. अर्ज तपासणी:
   • अर्ज तपासल्यानंतर पात्र शेतकऱ्यांना अनुदान मंजूर केले जाते.
   • अनुदान थेट लाभार्थीच्या आधार कार्ड संलग्न बँक खात्यात जमा केले जाते.

आवश्यक कागदपत्रे

पोकरा योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:

• आधार कार्ड: आधार कार्डला जोडलेला मोबाइल क्रमांक असणे आवश्यक.
• 7/12 आणि 8-अ उतारा: शेतकऱ्याच्या नावावर जमिनीची मालकी दर्शवणारे कागदपत्र.
• बँक पासबुक: आधार कार्ड संलग्न बँक खात्याची माहिती.
• जात प्रमाणपत्र: अर्जदार अनुसूचित जाती/जमातीचा असल्यास.
• अपंगत्वाचा पुरावा: अर्जदार अपंग असल्यास.
• शेतकरी गटासाठी:
  • गटाच्या पहिल्या सभेचे इतिवृत्त.
  • गटाचा करारनामा.
  • गट नोंदणी शुल्काची पावती.

पुढील प्रक्रिया

1. अर्ज तपासणी आणि मंजुरी:
   • अर्ज सादर केल्यानंतर, स्थानिक कृषी अधिकारी आणि समिती अर्जाची पडताळणी करते.
   • पात्र अर्जदारांना योजनेचा लाभ मंजूर केला जातो.
2. अनुदान वितरण:
   • अनुदान थेट लाभार्थीच्या बँक खात्यात DBT (Direct Benefit Transfer) द्वारे जमा केले जाते.
   • काही योजनांसाठी (उदा., विहीर पुनर्भरण) अनुदान दोन टप्प्यांत दिले जाते: खोदकाम आणि बांधकाम पूर्ण झाल्यानंतर.
3. प्रशिक्षण आणि सहाय्य:
   • शेतकरी गटांना क्षमता वृद्धी आणि कौशल्य विकासासाठी रु. 5,000 प्रति गट सहाय्य.
   • उत्कृष्ट कार्य करणाऱ्या गटांना रु. 20,000 पारितोषिक.
   • व्यवसाय सुरू करण्यासाठी रु. 10,000 बीज भांडवल.
4. देखरेख आणि मूल्यमापन:
   • योजनेची अंमलबजावणी योग्य रीतीने होत आहे याची खात्री करण्यासाठी स्थानिक पातळीवर समित्या स्थापन केल्या जातात.
   • यामध्ये सरपंच, उपसरपंच, ग्रामपंचायत सदस्य, प्रगत शेतकरी, आणि महिला बचत गटांचे प्रतिनिधी यांचा समावेश असतो.

योजनेचे लाभ

• आर्थिक सहाय्य: शेतकऱ्यांना 50% ते 100% अनुदान मिळते.
• हवामान अनुकूल शेती: पाण्याचा कार्यक्षम वापर आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाचा अवलंब.
• उत्पन्न वाढ: शेतमाल प्रक्रिया आणि साठवणुकीद्वारे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढते.
• शेतकरी गटांना प्रोत्साहन: गटांना प्रशिक्षण, बीज भांडवल आणि पारितोषिक मिळते.

संपर्क आणि अधिक माहिती

• संकेतस्थळ: https://dbt.mahapocra.gov.in
• टोल फ्री क्रमांक: 1800-1036-110 (कृषी तज्ञांचा सल्ला घेण्यासाठी).
• यादी तपासण्यासाठी: शेतकरी गावाची यादी https://dbt.mahapocra.gov.in वर पाहू शकतात.
• स्थानिक कृषी कार्यालय किंवा ग्रामपंचायतीशी संपर्क साधा.

निष्कर्ष

पोकरा योजना 2.0 ही शेतकऱ्यांसाठी एक क्रांतिकारी योजना आहे, जी शेतीला आधुनिक तंत्रज्ञानाची जोड देऊन त्यांचे उत्पन्न वाढवण्यास मदत करते. शेतकऱ्यांनी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी वेळेत अर्ज करावे आणि आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवावीत. यामुळे दुष्काळग्रस्त आणि खारपानग्रस्त भागातील शेतकऱ्यांना आर्थिक स्थैर्य मिळेल आणि शेती व्यवसाय अधिक किफायतशीर होईल.